Gdy przepływ powietrza przez drogi oddechowe jest utrudniony i męczy Cię kaszel, warto zgłosić się do lekarza po diagnozę. Te objawy wcale nie muszą oznaczać astmy lub zapalenia płuc. Wśród możliwych chorób płuc istnieją także takie jak sarkoidoza czy nawet nowotwór. Poznaj najczęstsze przypadłości i dowiedz się, jakie są ich charakterystyczne objawy.
Zapalenie płuc – charakterystyczny obraz kliniczny
Zapalenie płuc jest bardzo często występującą chorobą, która jest od dawna znana medycynie. Jest to stan zapalny obejmujący pęcherzyki płucne lub tkankę śródmiąższową, wywołany w większości przez dwoinkę zapalenia płuc (Streptococcus pneumoniae). Ze względu na odmienność czynników etiologicznych wyróżnia się zapalenie płuc pozaszpitalne (środowiskowe, u chorych, którzy nie przebywają w szpitalu) i szpitalne (u chorych przebywających w szpitalu >48 godzin) [1].
Główne objawy tej choroby płuc to [1]:
- gorączka,
- dreszcze i poty,
- uczucie rozbicia,
- kaszel z odkrztuszaniem ropnej (żółtej) plwociny,
- ból w klatce piersiowej (zlokalizowany najczęściej w bocznych jej częściach i nasilający się w czasie kaszlu i przy głębokim wdechu).
Niektórzy chorzy mogą mieć także duszności.
Po wykluczeniu zapalenia płuc zwykle diagnozuje się zapalenie oskrzeli, czyli ostre zakażenie układu oddechowego z kaszlem, który trwa <3 tygodnie [2].
Astma i przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) – objawy i różnicowanie
To kolejne rodzaje choroby płuc, które diagnozuje się dość często. Astma jest chorobą, która dotyczy oskrzeli, ale w czasie jej napadu duszność ma typowo charakter wydechowy, co oznacza, że choremu trudno jest wykonać wydech (wypuścić powietrze z płuc) [3]. Dlatego to właśnie trudności z oddychaniem, kaszel, świszczący oddech i ucisk w klatce piersiowej należą do najczęstszych objawów tej choroby [3].
U niektórych chorych odróżnienie astmy od POChP może być trudne, a u części stwierdza się zarówno objawy astmy, jak i POChP. Przewlekła obturacyjna choroba płuc daje takie objawy jak [4]:
- przewlekły kaszel i duszność, pojawiające się okresowo lub codziennie, często przez cały dzień, rzadko wyłącznie w nocy;
- przewlekłe odkrztuszanie plwociny, największe po przebudzeniu.
W przeciwieństwie do astmy oznaki choroby zwykle wykazują niewielkie wahania nasilenia w ciągu dnia i z dnia na dzień [4].
Sarkoidoza – schorzenie z małymi guzkami
Sarkoidoza to choroba, która polega na tworzeniu małych zapalnych guzków w różnych narządach ciała, ale głównie w węzłach chłonnych centralnej części klatki piersiowej, czyli śródpiersia oraz w płucach. Zapalne guzki to ziarniniaki, które są budowane przez gromadzące się nieprawidłowo pobudzone komórki układu odporności, tzw. limfocyty, makrofagi [5].
Schorzenie może przebiegać bezobjawowo. Jednak w ponad 70% przypadków sarkoidoza obejmuje płuca i węzły chłonne, co daje takie objawy jak kaszel, problemy z oddychaniem, duszność, świst, różne formy bólów, np. ucisk, pieczenie. Można obserwować powiększone węzły chłonne jako wyczuwalne guzki i guzy szyi pach, czasami pachwin. Początek choroby może być ostry, z gorączką, bólami stawów i zmianami na skórze [5].
Śródmiąższowe choroby płuc – rodzaje
Choroba śródmiąższowa płuc związana z zapaleniem płuc wymaga weryfikacji przez wykonanie specjalistycznych badań diagnostycznych. Najczęściej wykonywane są RTG lub TK klatki piersiowej oraz spirometria. To dlatego, że pod hasłem śródmiąższowe zapalenie płuc kryje się kilka różnych chorób [6]:
- idiopatyczne włóknienie płuc,
- niespecyficzne śródmiąższowe zapalenie płuc,
- choroba śródmiąższowa płuc związana z zapaleniem oskrzelików i złuszczające się śródmiąższowe zapalenie płuc,
- kryptogenne organizujące się zapalenie płuc,
- ostre śródmiąższowe zapalenie płuc,
- limfocytowe śródmiąższowe zapalenie płuc,
- samoistna fibroelastoza opłucnowo-śródmiąższowa.
Klasyczne objawy śródmiąższowego zapalenia płuc są niespecyficzne. Obejmują uporczywy, zazwyczaj suchy kaszel, duszność i narastające ograniczenie zdolności do podejmowania wysiłku fizycznego [6] z powodu niewydolności oddechowej.
Rak płuca – objawy nowotworu palacza
Rak płuca to najczęściej występujący nowotwór złośliwy w Polsce u mężczyzn i drugi co do częstości występowania po raku piersi nowotwór złośliwy u kobiet. Jego główną przyczyną jest palenie papierosów (także połączenia tytoń + marihuana). Ryzyko zachorowania na raka płuca znacząco zwiększa zarówno palenie czynne, jak i bierne. Palacze powinni więc zaprzestać korzystania z tytoniu, aby nie szkodzić sobie i innym, zwłaszcza domownikom [7].
Nowotwór ten ze względu na niecharakterystyczne pierwsze objawy często jest mylony z PoChP lub takimi chorobami jak niewydolność serca i zapalenie górnych dróg oddechowych. Dopiero później pojawiają się typowe oznaki dla raka płuca: duszność, utrzymujący się przez wiele tygodni kaszel z zalegającą wydzieliną i niemożnością jej odkrztuszenia, ciężki oddech oraz krwioplucie [7].
Niezależnie od rodzaju choroby płuc, należy pamiętać, że wczesna interwencja lekarska i podjęcie odpowiedniego leczenia dają lepsze rokowania.
Na zlecenie marki Deflegmin
Bibliografia:
[1] Mejza F., Zapalenie płuc: przyczyny, objawy i leczenie, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/65040,zapalenie-pluc (dostęp: 05.07.2023)).
[2] Mejza F., Zapalenie oskrzeli: przyczyny, objawy i leczenie, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/68742,zapalenie-oskrzeli (dostęp: 05.07.2023)).
[3] Mejza F., Co to jest astma? Jakie są jej przyczyny i objawy?, 2021 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/astma/wszystkooastmie/cowartowiedziec/45791,co-to-jest-astma (dostęp: 05.07.2023)).
[4] Pierzchała W., Niżankowska-Mogilnicka E., Gajewski P. i in., Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.3.6 (dostęp: 05.07.2023)).
[5] Twardowska M., Sarkoidoza, 2016 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/148618,sarkoidoza (dostęp: 05.07.2023)).
[6] Bulanda M., Śródmiąższowe zapalenie płuc: objawy, badania i leczenie, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/303538,srodmiazszowe-zapalenie-pluc-objawy-badania-i-leczenie (dostęp: 05.07.2023)).
[7] Kruczała M., Rak płuca, 2021 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/onkologia/chorobynowotworowe/84436,rak-pluca (dostęp: 05.07.2023)).
