Zanim stwierdzisz, że ten wpis Cię nie dotyczy, bo nie masz nadciśnienia, zaczekaj. Wiedzę, którą w nim zawarłam powinien znać każdy. Na nadciśnienie tętnicze krwi choruje zbyt dużo Polaków, bo aż 30-45%, przy czym około jedna trzecia tej liczby, nie jest świadoma swojej choroby. Jest to bardzo duży problem, ponieważ nadciśnienie wywołuje szereg niebezpiecznych, zagrażających życiu chorób. Bardzo ważna w tym kontekście jest profilaktyka, jak również wspomaganie leczenia farmakologicznego naturalnymi metodami.
U niektórych osób nadciśnienie tętnicze krwi ma podłoże genetyczne i to właśnie te osoby powinny szczególnie zwracać uwagę na swój styl życia. Jednak profilaktyka dotyczy wszystkich, ponieważ nadciśnienie jest istną zmorą naszych czasów.
W planie był jeden artykuł, ale tak się rozrósł, że podzieliłam go na dwie części. Niniejsza część dotyczyć będzie ogólnego problemu nadciśnienia, jego diagnostyki, skutków i wpływu stylu życia na nadciśnienie. A poniżej część druga, dotycząca diety na nadciśnienie oraz naturalnego leczenia:
Czym jest nadciśnienie tętnicze?
Zacznijmy od tego, czym jest ciśnienie tętnicze. W uproszczeniu, jest to siła, z jaką krew działa na naczynia krwionośne. Można ją zmierzyć przy użyciu ciśnieniomierza, przy czym wartość ciśnienia zmienia się w zależności od tego, czy intensywnie pracujemy, odpoczywamy, śpimy, czy uprawiamy sport.
Ciśnienie tętnicze dzielimy na skurczowe i rozkurczowe. Gdy w czasie skurczu, serce wtłacza krew do naczyń, obserwujemy wysoką wartość ciśnienia, które nazywamy skurczowym. Natomiast, gdy serce się rozkurcza i ciśnienie osiąga najniższą wartość, mówimy o ciśnieniu rozkurczowym. Prawidłowa wartość ciśnienia skurczowego mieści się w granicach 120-129 mm Hg (milimetrów słupa rtęci), natomiast rozkurczowego 80-84 mm Hg.
Nadciśnienie tętnicze jest chorobą układu krążenia i występuje wtedy, gdy obserwuje się stałe podwyższone ciśnienie. Pokażę Ci, jak to wygląda na liczbach:
Jeśli Ty lub ktoś z Twojej rodziny, czy znajomych, regularnie miewa ciśnienie podwyższone prawidłowe, musi bardzo na siebie uważać, ponieważ nietrudno wtedy o nadciśnienie.
Nadciśnienie tętnicze – przyczyny
Nadciśnienie tętnicze może mieć charakter wtórny lub pierwotny. Wtórne nadciśnienie tętnicze występuje w około 10% przypadków, a przyczyna choroby jest znana. Mogą nią być na przykład choroby układu nerwowego, niedoczynność i choroby nerek, nadczynność tarczycy, czy choroby sercowo-naczyniowe.
Nadciśnienie pierwotne polega na tym, że nieznana jest przyczyna, którą można by usunąć medycznie. W tym przypadku znaczącą rolę odgrywają czynniki genetyczne oraz środowiskowe, czyli te, na które ma wpływ każdy z nas. Jest to nasz styl życia, dieta, przyjmowanie używek, stres i poziom aktywności fizycznej. Warto podkreślić, że pierwotne nadciśnienie tętnicze występuje aż w 90% przypadków, mamy więc na to realny wpływ!
Skutki nadciśnienia tętniczego krwi
Powikłania, będące skutkiem nadciśnienia tętniczego są naprawdę nieprzyjemne i mogą prowadzić do śmierci. Są nimi, między innymi:
- niewydolność serca
- zawał serca
- udar mózgu
- miażdżyca tętnic
- choroba wieńcowa
- nieprawidłowe funkcjonowanie nerek
- tętniak aorty
- przerost mięśnia lewej komory serca
Nadciśnienie tętnicze – modyfikacja stylu życia
Jest kilka czynników, które mają niebagatelny wpływ na ryzyko zachorowania na nadciśnienie. Co więcej, mamy na nie wpływ i często sami doprowadzamy się do złego stanu zdrowia, mogącego skutkować problemami układu krążenia.
Otyłość
Jedną z podstawowych zależności, którą możemy powiązać z nadciśnieniem jest otyłość. Występuje ona u coraz większej liczby Polaków, podobnie jak nadwaga, mogąca szybko i niepostrzeżenie przerodzić się w otyłość. Zgodnie z badaniami, każde 5 kilogramów nadwagi skutkuje wzrostem ciśnienia tętniczego o 5 mm Hg, czyli całkiem sporo.
Szczególnie należy uważać na otyłość brzuszną, czyli odkładanie się tkanki tłuszczowej w okolicy narządów wewnętrznych.
Palenie tytoniu i nadużywanie alkoholu
Na szczęście moda na palenie papierosów przeminęła i coraz częściej słyszy się o rzucaniu palenia, a po tytoń sięga coraz mniejsza liczba Polaków. I świetnie, bowiem palenie jest jedną z głównych przyczyn występowania nadciśnienia. Nikotyna powoduje obkurczanie się naczyń krwionośnych oraz przyspieszone bicie serca, co w konsekwencji prowadzi do wzrostu ciśnienia.
Bezpośrednio po spożyciu alkoholu można zaobserwować nieznaczny spadek ciśnienia, ale po 2-3 godzinach następuje jego znaczny wzrost i ten podwyższony poziom utrzymuje się przez dłuższy czas. Z jego spożywaniem szczególnie powinny uważać osoby przyjmujące leki na nadciśnienie, może bowiem nasilać niepożądane skutki uboczne; a także osoby z ciśnieniem wysokim prawidłowym.
Siedzący tryb życia
Istna zmora naszych czasów. Większość z nas ma pracę siedzącą, odpoczywa siedząc w domu, czy to przy książce, czy przed telewizorem, a w nocy śpi w pozycji leżącej. Siedzimy stanowczo zbyt wiele godzin, a nasze ciało nie jest przysposobione do tak długiego przebywania w jednej pozycji. Siedząc, utrudniamy swobodny przepływ krwi w całym organizmie.
Już niewielka, ale regularna aktywność fizyczna pomaga obniżyć ciśnienie i poprawia wydolność krążeniową. Tak, w trakcie treningu i zaraz po jego zakończeniu Twoje ciśnienie będzie wyższe, jednak w dłużej perspektywie doprowadzi do jego wyregulowania i obniżenia.
Ponadto, aktywność fizyczna wzmacnia serce i usprawnia jego pracę, jest więc nieoceniona dla prawidłowej pracy całego układu krążenia.
Problem siedzącego trybu życia bardzo interesująco przedstawiła Marta
Nadmierne spożycie sodu
Sód spożywamy codziennie, ponieważ znajduje się on w zwykłej soli kuchennej. Nawet, jeśli solisz niewiele, to i tak prawdopodobnie spożywasz zbyt dużo soli. Dlaczego? Dlatego, że sól znajduje się dosłownie wszędzie. Tak jak cukier. A nawet bardziej.
Sól znajdziesz we wszelkiego rodzaju gotowych daniach, zupkach instant, sosach, pastach kanapkowych, konserwach, warzywach w puszce, wędlinach, pieczywie, serach, pasztetach, fast-foodach, słonych przekąskach i ogólnie wszędzie. Dotyczy to również wszelkich wzmacniaczy smaku, jak glutaminian sodu, który również zawiera duże ilości sodu.
Nasze kubki smakowe przyzwyczaiły się do intensywnego smaku i dla większości osób jeśli coś jest niesłone, to jest niesmaczne i słabo doprawione.
Patent na zmniejszenie ilości sodu w diecie? Wystrzegaj się produktów przetworzonych. Niemal wszystko, co jest przetworzone zawiera dodatkową sól i to nie wiadomo w jakich ilościach. Gotując, sól potrawy pod koniec gotowania lub już na talerzu. Używaj suszonych i świeżych ziół, wzmacniających smak, np.: czosnek, koperek, papryka, kminek, lubczyk, rozmaryn.
Stres
O szkodliwości stresu napisano już wiele, jednak my wciąż żyjemy w stresie i nie umiemy efektywnie wypoczywać. Częściowo, jest to nasza wina, częściowo wina czasów, w których żyjemy.
Od razu zaznaczę – krótkotrwały stres nie szkodzi naszemu organizmowi. Są w życiu sytuacje, kiedy się denerwujemy i to uczucie towarzyszy nam przez jakiś czas. Jednak długotrwały, utrzymujący się kilka dni stres jest dla nas bardzo niebezpieczny. Obciąża bowiem nie tylko układ nerwowy, ale cały organizm, w tym układ krążenia. Uczucie stresu podnosi ciśnienie krwi, a jeśli cierpimy na przewlekły stres, to ciśnienie tętnicze mamy podwyższone przez większość czasu.
Jak zmierzyć swoje ciśnienie?
Na początku artykułu pisałam, że aż jedna trzecia Polaków nie jest świadoma tego, że cierpi na nadciśnienie tętnicze. Już wiesz, z czym wiąże się ta choroba i do jakich powikłań może doprowadzić. Warto zatem zbadać swoje ciśnienie, aby mieć świadomość, czy jesteśmy w grupie ryzyka (osoby obciążone genetycznie, posiadające ciśnienie wysokie prawidłowe oraz prowadzące niewłaściwy tryb życia – patrz wyżej). Gdy już dowiesz się, jak wygląda poziom Twojego ciśnienia tętniczego, dobrze kontrolować je od czasu do czasu – powiedzmy raz w miesiącu.
Jednorazowy pomiar ciśnienia niewiele nam pomoże. Wskaże on bowiem tylko jakie jest nasze ciśnienie w danym momencie, a to, jak pisałam wcześniej, może się różnić w zależności od tego, kiedy dokonujemy pomiaru.
Aby nasze badanie było wiarygodne i wskazało jak przedstawia się poziom naszego ciśnienia długofalowo, należy wykonywać je dwa razy dziennie przez 2 tygodnie.
Zaznaczę również, że wpływ na ciśnienie mają przyjmowane przez nas leki, dzień cyklu u pań, czy też ciąża.
Pomiaru ciśnienia dokonuj rano, przed śniadaniem oraz wieczorem, co najmniej 30 minut po posiłku i 60 minut po aktywności fizycznej.
Usiądź przy stole, wyciągnij lewą rękę na blat i podwiń rękaw powyżej łokcia. Mankiet ciśnieniomierza powinien znajdować się nad zgięciem łokcia po wewnętrznej stronie ręki, a kabel powinien wystawać w dół i znajdować się na zgięciu łokcia. Zapnij mankiet tak, aby dokładnie opinał ramię, ale nie powinien go ściskać.
Pomiaru ciśnienia możesz również dokonać w gabinecie lekarskim u lekarza internisty.
Nadciśnienie tętnicze często objawia się również przyspieszonym biciem serca bez wyraźnego powodu. Jeśli zdarza Ci się odczuwać silne kołatanie serca, a nie jesteś bezpośrednio po treningu lub nie znajdujesz się w sytuacji chwilowego stresu, tylko np. siedzisz na kanapie, koniecznie zgłoś się do lekarza.
