Czerwone plamy na ciele są dość częstym objawem, który u większości pacjentów będzie miał charakter przemijający i nie pozostawi po sobie żadnego śladu (na przykład w przypadku ugryzienia owada, łagodnego oparzenia słonecznego, alergii kontaktowej). Czasem jednak czerwone zmiany na skórze mogą zwiastować rozwój konkretnej choroby czy infekcji. Jaka jest etiologia tego zjawiska? Co może powodować czerwone przebarwienia na skórze i kiedy są one groźne?
Czerwona plama na skórze – czy to może być choroba zakaźna?
Czerwone plamy na skórze często powiązane są z rozwojem chorób zakaźnych. Mogą występować więc w przebiegu:
- wirusowych chorób zakaźnych (zwłaszcza tych w okresie dziecięcym) – czyli jako objaw ospy, różyczki, odry, bostonki. W takich przypadkach czerwone plamy przybierają zwykle postać wysypki, której wygląd jest charakterystyczny dla poszczególnych schorzeń;
- bakteryjnych chorób zakaźnych – a raczej przy zakażeniu uszkodzonego miejsca na skórze konkretną bakterią. Zwykle takim zmianom towarzyszy również wydzielanie ropy;
- grzybiczych chorób zakaźnych – mowa tu przede wszystkim o grzybicy skóry owłosionej (skóra na głowie zwykle się wtedy czerwieni), ale także o grzybicy skóry gładkiej (czyli grzybicy na ciele).
Więcej informacji o objawach skórnych pojawiających się przy zakażeniach znajduje się tutaj: https://www.adamed.expert/pacjent/choroby-i-objawy/skora-i-paznokcie/czerwone-plamy-na-skorze.
Czerwone zmiany na skórze a alergie kontaktowe i pokarmowe
Czerwone zmiany na skórze mogą być także objawem alergii – w tym zarówno kontaktowej, jak i alergii pokarmowej. Warto tu dodać, że zazwyczaj przybierają one formę charakterystycznej pokrzywki, czyli zaczerwienionych plam, na których pojawiają się jaśniejsze uwypuklenia. Czerwone plamy mogą się zlewać w większe, a następnie – w miarę ustępowania objawów – bledną i znikają całkowicie.
Czerwonym plamom na skórze, powstałym w wyniku wystąpienia alergii, może towarzyszyć także uporczywy świąd. W przypadku pojawienia się tego typu objawów, warto udać się do lekarza w celu identyfikacji czynnika alergizującego oraz – jeśli zachodzi taka potrzeba – doboru i wdrożenia leczenia.
Czerwone przebarwienia na skórze a problemy z układem krążenia
Czerwone przebarwienia i plamy na skórze mogą niestety wskazywać na rozwój problemów z układem krążenia krwi. Jeśli dotyczy to drobnych naczyń włosowatych, położonych płytko pod skórą, wówczas objawiać się to będzie tak zwanymi „pajączkami” (teleangiektazjami), a także ich skupiskami – które mogą faktycznie wyglądać jak czerwone plamy.
Podobne objawy – choć znacznie bardziej gwałtowne – daje zakrzepica. Czerwone plamy pojawiają się w obrębie kończyn dolnych (najczęściej na podudziach). Takim symptomom często towarzyszy osłabienie kończyny, co przekłada się jednocześnie na utykanie (tak zwane chromanie przestankowe). Skóra w okolicach czerwonej zmiany jest ucieplona. Tego typu objawy powinny od razu skłonić pacjenta do wizyty u lekarza lub udania się na Szpitalny Oddział Ratunkowy, ponieważ ostra zakrzepica jest stanem zagrażającym zdrowiu i życiu.
Inne przyczyny czerwonych plam na ciele (rumień wędrujący, wybroczyny, choroby dermatologiczne)
Czerwone plamy na ciele są tak nieswoistym objawem, że diagnostyka ich przyczyn może być naprawdę trudna. Oprócz wymienionych powyżej schorzeń i przypadłości, jakie wpływają na wystąpienie omawianego w tekście objawu, czerwone plamy na skórze mogą pojawiać się także:
- po nadmiernej ekspozycji na słońce – mówimy wówczas o oparzeniu słonecznym;
- po urazie mechanicznym (najczęściej przy stłuczeniach) – w takiej sytuacji czerwone plamy mają najczęściej charakter wybroczyn, które w kolejnych dniach stopniowo bledną;
- jako objaw chorób dermatologicznych przebiegających z rumieniem. Zalicza się do nich AZS (atopowe zapalenie skóry), łuszczycę i inne.
Czerwone plamy na twarzy i dekolcie bardzo często są także reakcją na stres oraz na kontakt z czynnikami drażniącymi – w tym z mrozem lub niektórymi składnikami kosmetyków. Po kilku minutach zwykle ustępują samoistnie.
Źródła:
- M. Wiercińska, Objawy chorób skóry: zmiany skórne, wykwity skórne [w:] Medycyna Praktyczna, 23.08.2022
- Piensdorf, M. Livieratos, N. Dada, Zaburzenia barwnikowe – rozpoznanie i postępowanie [w:] Medycyna Praktyczna, 20.07.2020
- Dr n. med. J. Popielska, prof. dr hab. n. med. M. Marczyńska, Wysypki plamisto-grudkowe w infekcjach wirusowych [w:] Pediatria po Dyplomie 01/2016
- Barańska-Rybak, O. Komorowska, Zmiany skórne w chorobach naczyń żylnych [w:] Forum Medycyny Rodzinnej 2012, tom 6, nr 1
- Stasiak, J. Lasek, Z. Witkowski, W. Marks, K. Gołąbek, Zakażenia skóry i tkanek miękkich – złożony i aktualny problem diagnostyczny i terapeutyczny lekarza każdej specjalności medycznej [w:] Forum Medycyny Rodzinnej 2012, tom 6, nr 4
