Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe nie są syntetyzowane w organizmie człowieka. Dlatego dostarczanie ich w pożywieniu, czy suplementacji – jest niezwykle ważne. Cennym źródłem tych najzdrowszych kwasów tłuszczowych są oleje roślinne.
Olej z ogórecznika otrzymuje się z rośliny jednorocznej, zwanej ogórecznikiem lekarskim (Borago officinalis L.) Jest to roślina, która pochodzi z krajów środziemnomorskich. W Polsce jest uprawiany, ale często też można znaleźć go na łąkach lub w ogródkach, gdzie rośnie jako pospolity chwast. Skąd nazwa „ogórecznik“? Otóż liście tej rośliny po roztarciu w palcach mają zapach i posmak właśnie ogórka. Olej z tej rośliny otrzymuje się z tłoczenia jej nasion metodą „na zimno“.
Zaliczany jest do grupy tak zwanych bioolejów, gdyż ma najbogatszą zawartość kwasu gamma linolenowego (GLA) – na poziomie aż 21–25%. Brak GLA odpowiada za suchą, zwiotczałą skórę, skłonną do przedwczesnego marszczenia, przebarwień i podrażnień. Olej z ogórecznika zawiera też kwas linolowy około 34-40%, oleinowy – na poziomie 14-18%, a także tokoferole – w ilości 1478mg/kg. Bogaty jest także w sterole i śladowe ilości karotenoidów. Znajdziemy w nim także kwasy organiczne, takie jak kwas askorbinowy, jabłkowy i cytrynowy, sole mineralne oraz saponiny.
Olej ma barwę od ciemno zielonej do lekko brązowej. Warto pamiętać, że nie można go podgrzewać, do celów kulinarnych używamy go wyłącznie na zimno. Koniecznie należy też zapamiętać, że nie powinno się spożywać rośliny ogórecznika, a tylko olej, gdyż ziele zawiera toksyczne alkaloidy pirolizydynowe, które mogą uszkadzać wątrobę. W procesie tłoczenia związki te nie przechodzą do oleju. Można wprawdzie w kuchni stosować liście i kwiaty tej rośliny, ale z niezwykłą ostrożnością, w naprawdę niewielkich ilościach.
Jakie zastosowanie ma olej z ogórecznika – Czy olej z ogórecznika pomaga w zdrowiu?
Ponieważ jest substancją bardzo dobrze przyswajalną, najlepiej spożywać go na surowo, dodając do sałatek, surówek lub do bezpośredniego spożycia – jedną łyżeczkę dziennie przed posiłkiem. Używamy go profilaktycznie, a także leczniczo. Bardzo dobrze wpływa na wszelkie uszkodzenia błon śluzowych -jamy ustnej, przełyku, żołądka, jelit oraz układu oddechowego. Stwierdzono jego działanie przeciwdepresyjne, pozytywny wpływ na ośrodki mózgowe, dlatego poleca się go uczniom i studentom, a także osobom intensywnie pracującym intelektualnie. Działa lekko uspokajająco, oczyszczająco, usuwa toksyny z organizmu. Lekarze zalecają go jako wsparcie przy chorobie reumatycznej, chorobach nerek i chorobach układu krążenia.
Olej ten obniża poziom cholesterolu i nadmiernie wysokie ciśnienie tętnicze krwi. Kobiety w okresie menopauzy stosujące olej z ogórecznika zauważają wyraźną poprawę samopoczucia. Wpływa też na poprawienie elastyczności skóry, redukcję zmarszczek, ogólne odmłodzenie skóry. Ogórecznik zalecany jest również w przypadku nadmiernego wypadania włosów oraz łamliwości paznokci, gdyż zawiera krzemionkę i cynk, które działają korzystnie na te problemy. Znane jest też działanie przeciwgrzybicze tego specyfiku. Polecane jest zażywanie go podczas długotrwałych stanów zapalnych gardła i krtani, podczas uporczywego kaszlu i chrypce.
Jak stosować olej z ogórecznika do użytku zewnętrznego?
W przypadku osób ze skórą suchą, popękaną, nadwrażliwą, ze skłonnością do łuszczenia się można używać go bezpośrednio na skórę. Znakomicie nadaje się jako kompres dla skóry poparzonej słońcem. W przypadku nadwrażliwości na działanie kwasów organicznych najlepiej wymieszać go z innymi olejami, np. z olejem jojoba, arganowym lub migdałowym.
Niektóre kobiety z zamiłowaniem do własnoręcznego wykonywania kremów do twarzy, a także balsamów, doceniły olej z ogórecznika. Na internetowych forach ten specyfik chwalony jest za działanie regenerujące, odmładzające, olej reguluje wilgotność skóry, łagodzi podrażnienia. Poleca się go osobom chorym na atopowe zapalenie skóry ponieważ zmniejsza swędzenie skóry podrażnionej. Nastolatki doceniają go za działanie lecznicze w przypadku silnego trądziku, wtedy zalecane jest spożywanie oleju oraz używanie go zewnętrznie.
Popularna ostatnio metoda OCM (The Oil Cleansing Method), która polega na działaniu „tłuszcz rozpuszcza tłuszcz”, także wykorzystuje olej z ogórecznika. W takim przypadku mieszankę olejów (najlepiej opracowaną pod swój rodzaj cery) nakłada się na twarz. Oleje mieszają się z nadmiarem sebum wytworzonym przez skórę, a następnie są razem z nim zmywane. Metoda powoduje oczyszczenie się porów skóry, polepszenie krążenia podskórnego oraz uregulowanie wytwarzania sebum.
Olej z ogórecznika dla zwierząt?
Co ciekawe znane jest także dobroczynne działanie oleju z ogórecznika dla zwierząt – hodowcy zauważyli bowiem, że dodawanie go do karmy bardzo dobrze wpływa na stan futra psów i kotów. Także zwierzaki, które cierpią na kłopoty ze skórą – alergie, nadwrażliwość – także odczuwają dużą ulgę i poprawę stanu skóry. Właściciele kotów i psów zauważają także dobry wpływ na linienie sierści – nadmierne wypadanie włosia zostaje zahamowane.
Kto powinien uważać spożywając olej z ogórecznika?
Ostrożność powinny zachować osoby leczące się niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi, gdyż ogórecznik może wzmagać ich działanie. Należy także pilnować tego, by nie przesadzać z ilością spożywanego oleju – może bowiem powodować nudności, obniżenie ciśnienia krwi, a także może działać przeczyszczająco.
Olej, czy suplementy diety?
Lekarze są zgodni – kapsułki zawierające olej ogórecznika działają tak jak olej, można go więc przyjmować w każdej postaci. Niektórzy nie lubią spożywać oleju, nawet dodawanego do sałatek czy surówek. Wtedy najprościej właśnie zastosować suplementację. Można stosować go w dawce od kilkuset miligramów do kilku gram na dobę. Jeśli chcemy przyjmować większe dawki, koniecznie należy uzgodnić to z lekarzem lub dietetykiem.
