Soczewki kontaktowe to wygodna alternatywa dla korekcji wad wzroku za pomocą okularów. Niektórzy użytkownicy obawiają się jednak, że nie będą mieli czasu na odpowiednią ich pielęgnację, a codzienne zakładanie i zdejmowania szkieł kontaktowych z oczu okaże się kłopotliwe. I tak jak pierwszy problem można rozwiązać za pomocą soczewek jednodniowych, tak ten drugi wymaga już nieco więcej zaangażowania. Na rynku dostępnych jest coraz więcej rozwiązań optycznych, które doskonale wpisują się w potrzeby współczesnych użytkowników. Jednym z nich są soczewki całodobowe. Co warto wiedzieć o tym produkcie? Kiedy znajdzie zastosowanie?
Czym wyróżniają się soczewki całodobowe?
Soczewki całodobowe nazywane są również soczewkami bez zdejmowania lub „dzień i noc”. Ich podstawową zaletą jest możliwość użytkowania bez obowiązku zdejmowania na noc. To natomiast ogranicza konieczność codziennej ich pielęgnacji i czyszczenia. Jest to zatem oszczędność czasu. Jednocześnie przestrzeganie zaleceń specjalisty (okulisty lub optometrysty) pozwala mieć pewność, że wzrok jest bezpieczny. Warto również zapoznać się z opisem znajdującym się na opakowaniu, aby mieć gwarancję, że jest to produkt przeznaczony do całodobowego użytku.
Najczęściej tego typu modele wykonane są z materiału silikonowo-hydrożelowego, który czuwa nad właściwym poziomem tlenoprzepuszczalności. Dzięki temu do oczu dociera odpowiednia ilość powietrza, a to zmniejsza ryzyko rozwoju podrażnień i infekcji narządu wzroku. Przykładem takich soczewek są produkty marki Biofinity (patrz https://kodano.pl/biofinity.html), przeznaczone do noszenia zarówno w trybie dziennym, przerywanym jak i ciągłym (całodobowym). Wszystkie modele tej marki (Biofinity®, Biofinity® Energys, Biofinity® Multifocal i Biofinity® Toric) zostały wyprodukowane z wykorzystaniem technologii, które doceniają przede wszystkim osoby z oczami wrażliwymi.
Soczewki całodobowe pomimo tego, że nie wymagają zdejmowania przed snem oraz pielęgnacji, gwarantują odpowiednią jakość widzenia od razu po przebudzeniu. Dzięki temu użytkownik może cieszyć się doskonałym obrazem bez względu na porę dnia. Ponadto modele „dzień i noc” często dodatkowo wykorzystują technologie, które czuwają nad jakością obrazu. Tak jest, chociażby w przypadku PureVision® 2 HD. Jest to produkt, który zapewnia wyraźne widzenie bez efektu halo, refleksów czy lśnienia. Użytkownik może cieszyć się najwyższą jakością widzenia nawet w warunkach słabego oświetlenia.
W porównaniu do soczewek jednodniowych, które również nie wymagają codziennej pielęgnacji, całodobowe rozwiązania optyczne są ekonomiczniejszą opcją. Koszt ich zakupu w przeliczeniu na jeden dzień użytkowania jest niższy. Soczewki całodobowe przeznaczone są do noszenia w trybie ciągłym (nawet przez 30 dni i nocy bez zdejmowania). Alternatywą są modele, które mogą być użytkowane w wariancie przedłużonym (elastycznym, do noszenia do tygodnia bez zdejmowania, co dotyczy soczewek miesięcznych).
Czy soczewki całodobowe są bezpieczne?
Specjaliści od zawsze przestrzegają, że nie wolno spać w soczewkach, które przeznaczone są wyłącznie do noszenia w trybie dziennym. Z myślą o możliwości spania w szkłach kontaktowych powstały modele całodobowe. Aby jednak ich użytkowanie było bezpieczne, konieczne jest wybranie odpowiedniego modelu. W tym celu zaleca się udanie do eksperta w tej dziedzinie – okulisty lub optometrysty. To on pomoże wybrać odpowiedni produkt, a także zbada, czy nie ma żadnych przeciwwskazań ku temu, by go użytkować.
Rekomenduje się, aby soczewki całodobowe zapewniały tlenoprzepuszczalność na poziomie co najmniej 125 Dk/t. Jest to szczególnie istotne z powodu tego, że podczas snu i zamkniętych oczu ma miejsce spadek ciśnienia dostępnego tlenu z 155 mg do 55 mg. Dlatego też rogówka ma zwiększone zapotrzebowanie na tlen. Ponadto zauważalny jest wzrost temperatury soczewki o ok. 2%, spadek pH do 7,25 (z 7,45) oraz obniżenie osmolarności filmu łzowego do 285 mOsm/kg (z 310-318 mOsm/kg).
Jeżeli do rogówki nie będzie dochodziła odpowiednia ilość tlenu, może dojść do jej obrzęku oraz zapalenia. Nowoczesne soczewki całodobowe minimalizują ryzyko wystąpienia tego problemu. Odpowiednio dobrany model zapewnia nie tylko bezpieczeństwo wzroku, ale także komfort użytkowania. Właściwy poziom nawilżenia i tlenoprzepuszczalności sprawia, że soczewki są niewyczuwalne na oku przez cały okres użytkowania. Dodatkowo wbudowane filtry UVA/UVB chronią wzrok przed negatywnym oddziaływaniem promieniowania słonecznego.
Konieczne jest wybieranie rozwiązań optycznych sprawdzonych producentów, ponieważ te, zanim trafią na rynek, muszą przejść szereg testów bezpieczeństwa. Kontrolowane jest m.in. to, jak zachowują się w sytuacji zmian temperatury czy dłuższego pozostawania na oku. Nie warto wybierać produktów tańszych, z niesprawdzonych źródeł. Uwaga ta dotyczy zarówno soczewek „dzień i noc”, jak i każdych innych.
Dla kogo soczewki całodobowe?
Jednym ze wskazań do noszenia całodobowych soczewek kontaktowych jest afakia, czyli całkowity brak soczewki oka (nabyty lub wrodzony). Najczęściej takie rozwiązanie optyczne stosowane jest u pacjentów, u których zdiagnozowane problemy z widzeniem uniemożliwiają noszenia soczewek w trybie dziennym. Ponadto modele „dzień i noc” znalazły zastosowanie jako opatrunek na rogówce (użycie terapeutyczne).
Jeżeli w przypadku najmłodszych dzieci konieczne okazuje się noszenie soczewek kontaktowych, z uwagi na możliwe trudności z ich codzienną aplikacją i zdejmowaniem, zalecane jest użycie produktów całodniowych.
Po soczewki „dzień i noc” chętnie sięgają również osoby, które wykonują zawody, w jakich wymagane jest ostre widzenie w każdych warunkach (np. od razu po przebudzeniu). Jednocześnie są to przypadki, gdzie niewskazane jest korzystanie z tradycyjnych okularów korekcyjnych. Mowa tu m.in. o strażakach czy ratownikach górskich, którzy odbywają 24-godzinne dyżury.
Jest to z pewnością doskonałe rozwiązanie w sytuacjach, gdy nie ma możliwości codziennej pielęgnacji szkieł kontaktowych. Może to być biwak czy kilkudniowa wyprawa. Produkt ten może znaleźć również zastosowanie w przypadku osób, którym często zdarza się usnąć w szkłach kontaktowych.
Rzadziej po soczewki całodniowe sięgają osoby, które mają trudności z ich codzienną aplikacją oraz zdejmowaniem. Ogólnie rzecz ujmując, jest to rozwiązanie optyczne, które powstało z myślą o pacjentach bez problemów z oczami. Podczas stosowania tej formy korekcji wady wzroku konieczne są regularne wizyty kontrolne. Specjaliści mogą zalecić pierwszą kontrolę już po pierwszej nocy przespanej w soczewkach, aby sprawdzić, jak rogówka reaguje na ograniczenie dostępu tlenu.
Zaniepokoić powinno brak ruchomości soczewki (przywieranie jej do rogówki) oraz zaburzenia ostrości widzenia. Niezwykle istotna jest samokontrola oczu – pacjent powinien codziennie sprawdzać, czy nie są one zaczerwienione, czy nie występują dolegliwości bólowe lub inne niepokojące objawy.
Znane są również przypadki, gdy specjalista zaleca stosowanie soczewek całodobowych jako tradycyjnych dziennych (ze zdejmowaniem przed snem). Zazwyczaj ma to związek z wyższą tlenoprzepuszczalnością danego modelu, co z różnych powodów może być wskazaniem do zastosowania u danego pacjenta. Jednocześnie istnieją pewne przeciwwskazania, które mogą uniemożliwić stosowanie soczewek całodniowych. Są to m.in.:
- zwiększona skłonność do obrzęków rogówki,
- występowanie (nawet w przeszłości) zakaźnego zapalenia rogówki,
- jednooczność,
- zapalenie brzegów powiek,
- zapalenie spojówek,
- skłonność do objawów towarzyszących syndromowi suchego oka,
- cukrzyca,
- palenie tytoniu,
- ograniczenia finansowe, które mogą negatywnie wpłynąć na systematyczną wymianę soczewek oraz uniemożliwić odbywanie regularnych wizyt kontrolnych.
Jak dbać o soczewki całodobowe?
Pomimo tego, że soczewki całodobowe nie wymagają codziennej pielęgnacji, konieczne jest przestrzeganie pewnych zaleceń. Oto najważniejsze z nich:
- należy je zdejmować do zmywania makijażu z uwagi na zwiększone ryzyko wystąpienia infekcji,
- soczewki nie mogą mieć kontaktu z wodą, na co należy zwrócić uwagę zarówno podczas codziennej higieny, jak i kąpieli (np. w basenie),
- niezbędna jest systematyczna wymiana soczewek (najczęściej co 30 dni – w zależności od zaleceń producenta).
Ponadto w przypadku osób, które stosują całodobowe soczewki kontaktowe, należy regularnie stosować krople nawilżające, których zadaniem jest przeciwdziałanie wysuszaniu oczu. Wydłużony czas noszenia może bowiem sprawiać, że rogówka będzie wysychać i pojawi się pewien dyskomfort z tym związany. W tym celu można sięgnąć po Clean Active Premium Drops z nawilżającym hialuronianem sodu w składzie. Zastosowanie znajdą również blink contacts®, które można aplikować bezpośrednio na soczewki – bez konieczności ich zdejmowania.
Zaleca się również co jakiś czas zdjąć soczewki z oczu i poddać je zabiegom pielęgnacyjnym (tak samo, jak w przypadku soczewek użytkowanych w trybie dziennym). Taka czynność pomoże odświeżyć szkła kontaktowe oraz zwiększy bezpieczeństwo ich użytkowania, a także da oczom szansę na chwilę odpoczynku i lepsze dotlenienie rogówki. Soczewki całodobowe to wygodne rozwiązanie, które sprawdzi się w wielu przypadkach. Niemniej jednak przed ich zastosowaniem warto skonsultować się z okulistą lub optometrystą w celu wykluczenia ewentualnych przeciwwskazań.
