Na 12 godzin przed badaniem nie należy spożywać posiłków – można pić tylko wodę. Unikać alkoholu, papierosów i intensywnego wysiłku fizycznego na 24h przed badaniem. Na 2h przed pobraniem krwi nie pić kawy, herbaty, nie żuć gumy. Nie przyjmować leków – chyba że lekarz zaleci inaczej. Przeciwwskazane jest oddawanie krwi po nieprzespanej nocy lub w stanie silnego stresu. Nie wykonywać badań w trakcie infekcji, przeziębienia czy po szczepieniu – odczekać minimum 2 tygodnie. Na badanie najlepiej zgłosić się rano, między 7:00 a 10:00, będąc wypoczętym i zrelaksowanym.
Badanie krwi to jedno z najważniejszych badań diagnostycznych, które dostarcza ważnych informacji o stanie zdrowia organizmu. Przygotowanie do pobrania próbki krwi wymaga przestrzegania określonych zasad, które mają ważny wpływ na wiarygodność wyników. Przed wizytą w laboratorium należy pamiętać o kilku fundamentalnych sprawach – zachowanie dobrego reżimu może uchronić przed koniecznością powtarzania badań. Parametry morfologiczne krwi mogą ulec sporym wahaniom pod wpływem różnych spraw środowiskowych i behawioralnych. Zasadnicze jest powstrzymanie się od spożywania posiłków na 8-12 godzin przed planowanym pobraniem krwi (z wyjątkiem niewielkiej ilości wody niegazowanej). Aktywność fizyczna, stres czy niewystarczająca ilość snu także mogą mocno wpłynąć na wyniki badań laboratoryjnych.
Podstawowe ograniczenia przed badaniem krwi
- Spożywanie alkoholu w ciągu 24 godzin przed badaniem
- Intensywny wysiłek fizyczny
- Palenie papierosów i e-papierosów
- Przyjmowanie pokarmów i napojów (poza wodą)
- Picie kawy i napojów energetycznych
- Stosowanie niektórych suplementów diety
- Wykonywanie badań obrazowych z kontrastem
- Zażywanie leków (bez konsultacji z lekarzem)
Przygotowanie do badania krwi wymaga szczególnej uwagi w zakresie aktywności biochemicznej organizmu: Na wyniki mogą wpływać nawet pozornie nieważne czynniki, jak poranna higiena jamy ustnej czy stosowanie kosmetyków. Można pamiętać, że hematokryt i inne parametry morfologiczne są bardzo czułe na zmiany w organizmie. Czy zastanawialiśmy się kiedyś, dlaczego laboranci pytają o ostatni posiłek? Właśnie procesy trawienne (szczególnie metabolizm lipidów) mogą mocno zaburzyć wyniki badań.
Wpływ codziennych nawyków na parametry krwi
„Perfekcyjne przygotowanie do badania krwi wymaga systematycznego podejścia i samodyscypliny”. Należy unikać intensywnych treningów i znacznego wysiłku fizycznego na co najmniej 12 godzin przed pobraniem próbki – to może prowadzić do zaburzenia poziomu enzymów wątrobowych i aminotransferaz. Dla badań hormonalnych (np. oznaczenie poziomu kortyzolu czy hormonów tarczycy) podstawowe jest zachowanie częstego rytmu dobowego. Jak przygotować się do badania będąc na lekach? To pytanie wymaga zawsze indywidualnej konsultacji z lekarzem prowadzącym, ponieważ niektóre farmaceutyki mogą wymagać czasowego odstawienia – inne zaś należy przyjmować bez zmian.
5 zakazanych zachowań przed badaniem krwi, o których nigdy nie słyszałeś
Przed pobraniem krwi do badań należy powstrzymać się od spożywania posiłków przez minimum 8-12 godzin, zależnie rodzaju zleconych badań. Zasadnicze jest powstrzymanie się od spożywania tłustych potraw, które mogą mocno zaburzyć wyniki. Należy także unikać intensywnego wysiłku fizycznego na co najmniej 24 godziny przed badaniem, ponieważ może to wpłynąć na poziom niektórych parametrów we krwi. Palenie papierosów jest zabronione na minimum 2 godziny przed pobraniem krwi, gdyż nikotyna może zafałszować wyniki badań hormonalnych.
Alkohol powinien być odsuńony na minimum dobę przed badaniem, ponieważ jego obecność w organizmie może mocno wpłynąć na parametry wątrobowe i poziom glukozy. W dniu poprzedzającym badanie należy także unikać stresu i sytuacji wywołujących silne emocje. Ostatni posiłek przed badaniem powinien być lekkostrawny i nieobfity.
Rano w dniu badania można wypić niewielką ilość wody, ale należy powstrzymać się od picia kawy, herbaty czy soków. Można pamiętać, że niektóre leki mogą wpływać na wyniki badań, dlatego należy skonsultować z lekarzem, czy można je przyjąć przed pobraniem krwi. Dla częstego przyjmowania leków hormonalnych, należy poinformować o tym laboranta. Idąc dalej, warto unikać intensywnych zabiegów kosmetycznych i masaży na dzień przed badaniem, gdyż mogą one wpływać na cyrkulację krwi i poziom niektórych parametrów.
Morfologia krwi – Twój przewodnik po badaniu na czczo: przed pobraniem krwi?
Przed wykonaniem badania morfologii krwi należy odpowiednio się przygotować, aby uzyskać wiarygodne wyniki. Ważne jest powstrzymanie się od spożywania posiłków przez minimum 8-12 godzin przed badaniem. Dozwolone jest jedynie picie niewielkiej ilości wody niegazowanej. Ostatni posiłek należy spożyć najpóźniej wieczorem dnia poprzedzającego badanie. Można pamiętać, że nawet niewielka przekąska może wpłynąć na wyniki badań.
- Nie spożywaj alkoholu na 24h przed badaniem
- Unikaj intensywnego wysiłku fizycznego
- Nie pal papierosów minimum 2h przed badaniem
- Zgłoś się na badanie wypoczętym
- Poinformuj laboranta o przyjmowanych lekach
- Nie żuj gumy przed badaniem
- Unikaj stresu przed pobraniem krwi
Na wyniki badań mogą wpływać także przyjmowane leki, dlatego warto skonsultować z lekarzem, czy należy przerwać ich stosowanie przed badaniem. Intensywny wysiłek fizyczny może zaburzyć wyniki, więc poleca się powstrzymanie od treningu na co najmniej 24 godziny przed badaniem.
Wpływ rytmu dobowego na parametry morfologii krwi
Naukowcy dowiedli, że pora dnia może mocno wpływać na niektóre parametry krwi. Najbardziej wiarygodne wyniki uzyskuje się w godzinach porannych, między 7:00 a 10:00, kiedy organizm jest w stanie podstawowej aktywności metabolicznej. Zaobserwowano, że poziom leukocytów może się wahać nawet o 20% zależnie pory dnia, co ma związek z naturalnym rytmem wydzielania hormonów. Można także wiedzieć, że stres związany z pobraniem krwi może tymczasowo wpłynąć na niektóre parametry, dlatego poleca się krótki odpoczynek przed badaniem.
Ruch i krew – nierozerwalna historia kształtowania zdrowia
Aktywność fizyczna ma fundamentalny wpływ na parametry biochemiczne krwi, co bezpośrednio przekłada się na nasze zdrowie. Częste ćwiczenia prowadzą do zwiększenia liczby czerwonych krwinek, które są odpowiedzialne za transport tlenu w organizmie. Podczas systematycznego treningu następuje także wzrost poziomu hemoglobiny, co mocno poprawia wydolność organizmu i zdolność do wykonywania wysiłku fizycznego. Badania pokazują, że osoby aktywne fizycznie mają lepsze parametry lipidowe – niższy poziom „złego” cholesterolu LDL i wyższy poziom „dobrego” cholesterolu HDL. Regularna fizyczna aktywność pomaga także w regulacji poziomu glukozy we krwi, co jest ważne w profilaktyce i leczeniu cukrzycy typu 2.
Trening wpływa także na układ odpornościowy poprzez zwiększenie liczby i aktywności komórek odpornościowych. Podczas umiarkowanego wysiłku fizycznego wzrasta liczba leukocytów, co wzmacnia naszą odporność na infekcje. Można zauważyć, że intensywny wysiłek fizyczny może tymczasowo obniżyć odporność, dlatego pilne jest dostosowanie intensywności treningu do własnych możliwości.
Systematyczna fizyczna aktywność przyczynia się także do obniżenia poziomu markerów stanu zapalnego we krwi, np. białko C-reaktywne (CRP). Ma to ogromne znaczenie w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych. Również, podczas wysiłku fizycznego zwiększa się produkcja endorfin, które poprawiają nastrój i redukują stres, co także znajduje odzwierciedlenie w parametrach krwi. Badania wykazują, że osoby regularnie ćwiczące mają niższy poziom kortyzolu (hormonu stresu) w porównaniu do osób prowadzących siedzący tryb życia. Wszystkie te zmiany w parametrach krwi przekładają się na lepsze samopoczucie i długoterminowe zyski zdrowotne.