Niby wszyscy wiemy, że cukier nie jest zdrowy, jednak większość z nas ma dosyć mgliste pojęcie na ten temat: wiemy, że powoduje próchnicę i tycie oraz pogarsza stan cery – i na tym zwykle się kończy. Zwykle nie widzimy nic złego w jego spożywaniu – byle z umiarem. W rzeczywistości nie jest on nam absolutnie do niczego potrzebny, a rezygnacja z cukru może przynieść wiele korzyści.
Nie wiem, czy wiesz, ale słodkie przekąski są moją słabością. Uwielbiam czekoladę, batony i ciasta. Cukierki i żelki mogą dla mnie nie istnieć, ale wszystko co czekoladowe… Mmm…
I mimo, że na co dzień nie jadam słodyczy (albo robię to sporadycznie), to przychodzi czasem taki dzień, że nie mogę (a czasem nawet nie chcę!) się powstrzymać i jem ich… sporo.
Cukier jest zły. Szkodzi naszemu zdrowiu. Wywołuje wyrzuty sumienia. Uzależnia. Nie jest nam do niczego potrzebny. Wręcz przeciwnie.
Dlatego dziś, powiem Ci dlaczego warto wyrzucić cukier ze swojego życia, jak to zrobić. Oczywiście, używając w artykule słowa „cukier” mam cały czas na myśli przemysłowy, sztucznie wytworzony cukier biały (ale także brązowy, trzcinowy, czyli te niby „lepsze” odmiany). Nie mówię tu o cukrach naturalnych, np. w owocach.
Wszystko jest w Twojej głowie
Wzorce i nawyki żywieniowe większości z nas zostały ukształtowane w dzieciństwie i wczesnej młodości. Jeśli u Ciebie w domu nie jadło się słodyczy i nie piło słodzonych napojów, prawdopodobnie nie masz ciągot do słodkiego. Jeśli jednak swoje dzieciństwo kojarzysz ze słodkimi deserami, nagrodą w postaci cukierków i torebką pełną słodyczy na urodziny, całkiem możliwe, że dzień bez czegoś słodkiego dla Ciebie nie istnieje.
Mamy trochę pokręconą kulturę – z okazji urodzin, świąt i imienin życzymy sobie nawzajem „przede wszystkim zdrowia”, jednocześnie obdarowując bliską osobę pudełkiem czekoladek. Czy ono faktycznie sprawi, że będziemy zdrowsi?
Tak się już przyjęło, że trzeba sobie czasem pozwolić, że życie bez czekolady jest smutne, a pudełko lodów i ciastka są najlepszym sposobem na chandrę. Jednak, czy nasze życie musi być w aż tak znacznym stopniu zależne od jedzenia? Czy od tego, czy zjemy batonika zależy udany dzień? Szczęśliwe życie? Beztroskie dzieciństwo? Nie wydaje Ci się, że utożsamianie słodyczy z radością, szczęściem i chwilą rozkoszy to lekka przesada?
To jest właśnie obraz słodkości, jaki wbili nam do głowy marketerzy i sprzedawcy. I wydają nam się one idealnym dopełnieniem popołudniowej kawy, spotkania ze znajomymi, imprezy, czy urodzin dziecka.
Tymczasem, jeśli spojrzysz na słodycze obiektywnie i dostrzeżesz, czym naprawdę są, czy będziesz je nadal traktować jako niezbędny element szczęśliwego życia? Wątpię.
Czym tak naprawdę jest cukier i słodycze
Biały cukier jest substancją pozyskiwaną i izolowaną przemysłowo z buraków cukrowych lub trzciny cukrowej. Jest pozbawiony wszelkich substancji odżywczych, znajdujących się w tych roślinach, nie posiada więc żadnej wartości dla naszego organizmu. Dodatkowo, jest oczyszczany i chemicznie wybielany, dodawana są do niego również substancje antyzbrylające. Jedyną jego zaletą jest, tak przez nas uwielbiany, słodki smak.
Jeśli chodzi o słodycze, które wielu z nas kojarzy z czymś pozytywnym, z nagrodą i celebracją, jest to nic innego, jak zlepek cukru (albo, jeszcze gorzej, syropu glukozowo-fruktozowego), tłuszczy trans, czyli przetworzonych tłuszczy utwardzonych, zwykle najgorszej jakości oleju palmowego, sztucznych barwników, konserwantów, soli, białej mąki i innych sztucznie wytworzonych przez człowieka substancji, nie mających absolutnie nic wspólnego z naturą i tym, czym powinniśmy karmić swój organizm. Sprawa wygląda tak samo w przypadku słodkich napojów, wypieków i tym podobnych smakołyków.
I tak powinniśmy patrzeć na wszelkiego rodzaju słodycze, widząc to, czym naprawdę są, a nie to, jak przyjęło się je postrzegać.
Rezygnacja z cukru – dlaczego warto?
Jest mnóstwo badań na temat szkodliwości cukru. Wiedza ta jest powszechnie znana i nikt już nie głosi sloganów, że „cukier krzepi!”. Większość ludzi wie, że cukier to nic dobrego, ale i tak wciąż go spożywa i daje swoim dzieciom.
Dlaczego w ogóle warto rezygnować z cukru?
-
Cukier powoduje otyłość
Oczywista oczywistość. Od cukru się tyje, a nadwaga to nic dobrego, każdy to wie. Ponadto, nawet osoby szczupłe mogą mieć problem ze zrzuceniem „oponki” na brzuchu, jeśli spożywają cukier. Piękny i płaski brzuszek i słodycze to połączenie prawie niemożliwe.
-
Cukier uzależnia
Jest naprawdę dużo badań na temat wpływu cukru na nasz mózg. Po pierwsze, cukier aktywuje ośrodek nagrody w mózgu, oszukując go, że cukier jest dobry i będziemy się po nim dobrze czuli. Przyzwyczaja nas do regularnego sięgania po słodycze, bo bez tego czujemy się ospali, albo wręcz przeciwnie – „nosi nas”, jeśli nie zjemy czegoś słodkiego.
-
Cukier negatywnie działa na nasz mózg
Oprócz tego, że uzależnia, zwiększa ryzyko depresji, zaburzeń snu, stresu. Cukier zaburza również naszą koncentrację i zdolność zapamiętywania. Cukier zaburza wydzielanie hormonu, odpowiedzialnego za uczucie sytości – leptyny. Powoduje to, że zjadamy więcej nawet, kiedy nie jesteśmy głodni.
-
Cukier przyczynia się do powstawania i rozwoju nowotworów
Zależność między cukrem a chorobami nowotworowymi wynika z trzech czynników: hiperglikemii, hiperinsulinemii i przewlekłego stanu zapalnego, który jest wynikiem dwóch poprzednich procesów.
Hiperglikemia, jest to zwiększone stężenie glukozy we krwi powyżej wartości przyjętych za prawidłowe. Występuje u osób chorych na cukrzycę, osób z insulinoopornością oraz w stanie przedcukrzycowym. Może być również konsekwencją spożywania produktów o wysokim indeksie glikemicznym, czyli przede wszystkim produktów bogatych w cukier. Gdy w organizmie jest nadmierna ilość glukozy, łączy się ona z białkami i tłuszczami budującymi nasz organizm oraz DNA – jest to tzw. proces glikacji. Prowadzi to do ich uszkodzenia, uniemożliwia im prawidłowe funkcjonowanie i nasila stres oksydacyjny w organizmie, a te procesy z kolei sprzyjają powstawaniu nowotworów.
-
Cukier zwiększa ryzyko zachorowania na choroby układu krwionośnego
Cukier podnosi ciśnienie tętnicze krwi, co jest szczególnie niebezpieczne w przypadku osób cierpiących na nadciśnienie. Wpływa również na ryzyko występowania dolegliwości sercowo-naczyniowych. Cukier znacznie zwiększa ilość niezdrowych tłuszczy we krwi, między innymi trójglicerydów oraz poziom cholesterolu. Ilość spożywanego cukru zwiększa również genetyczne skutki otyłości, co za tym idzie zwiększenie ryzyka chorób serca.
-
Cukier zaburza gospodarkę hormonalną organizmu
Jest to bezpośrednio związane z cukrzycą i wytwarzaniem insuliny. W wyniku jej działań, poziom cukru w organizmie szybko spada, a nadnercza uwalniają adrenalinę i kortyzol. Cukier zaburza więc pracę gruczołów, wydzielających hormony, co w konsekwencji może prowadzić do ich rozregulowania, cukrzycy, problemów z płodnością i menstruacją.
A ponadto:
- Wywołuje próchnicę i osłabia kości
- Może sprzyjać nadpobudliwości u dzieci
- Może wywoływać bóle głowy, zmęczenie, osłabienie
- Osłabia system odpornościowy organizmu
- Cukier jest nam do niczego niepotrzebny!
Absolutnie do niczego! Szybki zastrzyk energii możemy sobie dostarczyć dzięki owocom. Cukier to produkt sztuczny, oczyszczony, zbędny i szkodliwy. I każdy dietetyk się z tym zgodzi.
Rezygnacja z cukru – jak to zrobić?
Biorąc pod uwagę, że wszelkiego rodzaju słodycze i kolorowe napoje są przez nas pozytywnie kojarzone oraz uzależniają, rezygnacja z cukru nie jest wcale prosta.
- Podstawą jest tutaj zmiana myślenia – przeczytaj jeszcze raz, czym jest cukier i słodycze i pamiętaj o tym, kiedy najdzie Cię ochota na coś słodkiego. Zadaj sobie wtedy pytanie – czy naprawdę warto? Czy to właśnie chcę dać swojemu organizmowi? Co mi da to, że zjem tego batona? Jakie będą z tego korzyści?
- Zawrzyj umowę z samym sobą, że nie będziesz jeść słodyczy i pić słodkich napojów, że postarasz się jak najbardziej ograniczyć cukier. Bo wbrew pozorom, znajduje się on nie tylko w słodkościach, ale również w pieczywie, ketchupie, gotowych daniach, wędlinach, sosach w proszku, majonezie i masie innych produktów – musisz być czujny i dokładnie czytać skład.
- Dobrze jest również powiedzieć o swoim postanowieniu bliskim osobom, tak, aby Cię wspierały i nie obdarowywały Cię słodyczami.
- Zachęcam Cię do pozbycia się z domu wszelkich słodyczy, napojów i białego cukru. Postanów sobie również, że nie będziesz kupować słodyczy w sklepie – będzie Ci znacznie łatwiej powstrzymać ochotę na słodycze.
- Przygotowuj swoje własne domowe słodkości – w internecie znajdziesz mnóstwo przepisów na ciasta, pralinki, budynie, babeczki i desery bez cukru. Są równie pyszne, słodkie i zdrowe – mówię poważnie, spróbuj!
- Daj sobie jednak czasem dyspenzę – przy wyjątkowej okazji, np. na urodzinach, czy weselu, nic się nie stanie, jeśli zjesz kawałek ciasta. Ja na przykład, w okresie letnim, nie odmawiam sobie naturalnych lodów na gałki, które są w mojej okolicy – są naprawdę pyszne, a sezon na lody trwa krótko, więc raz-dwa razy w tygodniu sobie na nie pozwolę.
- Miej również zawsze pod ręką zamienniki, które pomogą Ci w sytuacjach kryzysu:
Rezygnacja z cukru – przyłącz się do mnie!
Nie będę robić żadnego wyzwania, bo jest ich mnóstwo. Ale zachęcam Cię do przyłączenia się do mojego postanowienia rezygnacji z cukru. Zrób sobie prezent, za który Twój organizm z pewnością Ci podziękuje.
