Serce to najważniejszy narząd. Jak o nie zadbać by służyło jak najdłużej i uniknąćchorób tj. zawał, choroba wieńcowa, arytmia, czy niedokrwienie serca.
Serce jest centralną częścią układu krwionośnego człowieka. To silna i wydajana pompa mięśniowa, która pracuje bez chwili przerwy przepychając krew przez układ krążenia w celu zaopatrzenia ciała w substancje odżywcze. Serce rozprowadza tlen do wszystkich komórek ciała oraz odbiera z nich dwutlenek węgla.
W ciągu 60-90 sekund mięsień serca przepompowuje około 6-7 l krwi, czyli całą krew zawartą w organizmie człowieka. Przy wzmożonym wysiłku nasze serce może przepompować aż 281 litrów krwi na minutę. Jest to odpowiedź serca na większe zapotrzebowanie organizmu w tlen. Serce jest niezwykle wydajne, w ciągu 70 lat uderza średnio 2,5 miliarda razy i przepompowuję około 200 milionów litrów krwi.
Aorta, komory i przedsionki
Serce jest organem podzielonym na cztery oddzielone od siebie części. Dwie komory: prawą i lewą, oraz dwa przedsionki: prawy i lewy. Pomiędzy poszczególnymi komorami i przedsionkami znajdują się zastawki, blokujące. Serce jest bezpośrednio połączone z aortą, czyli z tętnicą sercową, która odpowiada za pracę serca. Pomiędzy poszczególnymi częściami zachodzi ścisła współpraca. Z lewej komory krew jest pompowana do aorty, która rozgałęzia się na sieć tętnic.
Tętnice rozprowadzają utlenioną krew do wszystkich komórek ciała. Krew pozbawiona tlenu wraca do serca przez prawy przedsionek następnie do prawej komory, a stamtąd jest prowadzona do płuc za pośrednictwem tętnic płucnych. W płucach zachodzi proces natlenienia. Krew z płuc do serca dostaje się za pośrednictwem żył płucnych, które łączą się z lewym przedsionkiem. Zastawki między lewym przedsionkiem a lewą komorą otwierają się i krew wlewa się do lewej komory i cały cykl pracy zaczyna się od początku.
Jak dbać o serce?
Należy przede wszystkim regularnie wykonywać badanie EKG.
Po za tym ogromne znaczenia dla prawidłowego funkcjonowania mięśnia sercowego ma dieta. Należy unikać produktów bogatych w tłuszcze nasycone oraz będące źródłem złego cholesterolu. Spożywanie takich potraw powoduje odkładanie się płytek cholesterolu w naczyniach sercowych, czego konsekwencją jest choroba wieńcowa. Nieleczona choroba wieńcowa prowadzi do zawału mięśnia sercowego.
Palenie tytoniu to kolejny wróg serca. Powoduje wiele chorób serca i osłabia jego funkcjonowanie. Podczas palenia do naszego organizmu dostaje się około 4000 zbędnych substancji toksycznych m.in. nikotyna i tlenek węgla. Dla zdrowia naszego serca warto rzucić palenie.
Najgorsza sytuacja ma miejsce, gdy kilka czynników groźnych dla serca spotka się naraz w „jednym organizmie”, np. otyły palacz niezdrowo się odżywiający i nie uprawiający sportu.
Kontroluj ciśnienie tętnicze krwi
Nadciśnienie tętnicze krwi jest chorobą układu krążenia, która charakteryzuje się podwyższonym ciśnieniem krwi. Niekontrolowana i nieleczona, może prowadzić do ciężkiej niewydolności serca. Konieczna jest stała kontrola masy ciała i jej przyrostu. Wskazana jest niskokaloryczna dieta i aktywność fizyczna. Warto także spożywać produkty bogate w potas, który znajdziemy przede wszystkim w świeżych warzywach oraz owocach. Aby zapobiec nadciśnieniu tętniczemu powinniśmy również ograniczyć alkohol.
Ruch to zdrowie
Aktywność fizyczna to podstawa sprawnego funkcjonowania organizmu i równie dobrze może to być aerobik, pilates, czy dowolna inna forma ćwiczeń. Podczas wysiłku serce przyspiesza rytm pracy, co jest spowodowane zwiększonym zapotrzebowaniem organizmu na tlen. Dzięki temu przyspieszony zostaje przepływ krwi, która natlenowana dociera do mięśni i tkanek organizmu. Zapobiega to zastojowi krwi oraz niewydolności sercowej, która często jest spowodowana brakiem ruchu. Każdego dnia człowiek powinien poświęcać na wysiłek fizyczny i ćwiczenia przynajmniej 30 minut.
Jeżeli jesteśmy zapracowanymi ludźmi, możemy wykorzystać codzienne czynności na aktywność fizyczną. Przykładowo zamiast windy możemy wejść po schodach, a dojazd samochodem, zamienić przejażdżkę rowerem. W ogrodzie możemy przyciąć trawę kosiarką ręczną zamiast spalinową, podobnie samodzielnie zgrabić trawę i liście. Dodatkowo po każdym posiłku wskazany jest przynajmniej 10 – minutowy spacer, który możemy połączyć z zabawą ruchową z dzieckiem.
Choroba wieńcowa i zawał serca
Choroby serca można dzisiaj zaliczyć do grupy chorób cywilizacyjnych. Ludzie żyjący w ciągłym biegu nie mają czasu zadbać o zdrowie, co często odbija się na sercu np. pod postacią choroby wieńcowej, choroby układu krążenia, często idącej w parze z miażdżycą.
Serce posiada własny układ okalających go naczyń krwionośnych. W chorobie wieńcowej w naczyniach tych odkładają się tzw. blaszki cholesterolowe. Blaszki zmniejszają światło naczyń, co zaburza i pogarsza ich pracę i funkcjonalność. Człowiek odczuwa wtedy ból w okolicach klatki piersiowej, często występuje uczucie duszności – w takich przypadkach należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.
Następstwem nieleczonej choroby wieńcowej jest zawał serca. Blaszki cholesterolowe zalegają w naczyniach wieńcowych, ostatecznie doprowadzając do zamknięcia światła naczynia. Czasami do zamknięcia światła naczynia wieńcowego dochodzi wskutek powstałego zakrzepu. Skutek jest natychmiastowy, ściana serca, na której leży naczynie przestaje być zaopatrywana w krew i ulega stopniowo martwicy. Czy chory, który ma zawał serca przeżyje zależy od wielkości obszaru obumarłego mięśnia sercowego. Przede wszystkim jednak szanse takiego człowieka zależą od tego, jak szybko nadejdzie pomoc.
