Czystek dla dzieci – czy można podawać ziele czystka dziecku?

Herbatka z czystka dla dzieci uznawana jest za napój wyjątkowo delikatny, a jednocześnie bardzo skuteczny w łagodzeniu wielu dziecięcych przypadłości zdrowotnych. Z tego powodu bywa podawana już niemowlętom od 3-go miesiąca życia. Czy słusznie?

Czystek (Cistus spp.) znany jest z dobroczynnego wpływu na zdrowie od ponad 2 tysiącleci. Zioło wykorzystywane było od dawna także dla ochrony i poprawy zdrowia dzieci – niekoniecznie w formie herbatek. Przykładowo Marokańczycy od setek lat wykorzystywali gałązki tej rośliny do sporządzania mioteł. Wymiatano nimi podłogi w domach, gdzie były kobiety z małymi dziećmi, uważając, że niszczy to zarazki.

Czystek jako środek do picia dla dzieci stosowany był i jest często w krajach Basenu Morza Śródziemnego. Kiedy zioło zaczęło zdobywać popularność w Europie Zachodniej i Środkowej, troskliwe mamy coraz częściej podawały napar z tej rośliny już niemowlętom, wierząc głównie w jego niezwykłą moc wzmacniania odporności. Obecnie czystek dla rocznego dziecka nie budzi zbyt wielu emocji, ale napar podawany dużo młodszemu maleństwu – już tak. Dlatego opinie, czy czystek dla dzieci młodszych niż roczne to dobry pomysł, bywają skrajnie różne.

Czy czystek mogą pić dzieci?

Nie ma żadnych badań, które wskazywałyby na szkodliwość picia czystka przez dzieci. Są natomiast prace naukowe, w których udowodniono, że podawanie naparów z czystka może maluchom przynieść wiele dobrego. Oznacza to, że zioło to może być umieszczone w menu młodego człowieka. Ale najlepiej wprowadzać je ostrożnie, obserwując jednocześnie reakcje organizmu dziecka.

Czystek dla niemowlaka

Szczególnej ostrożności wymaga wprowadzenie czystka do diety osesków. Napar z tego zioła podawany bywa już kilkumiesięcznym maluchom – takie postępowanie wynika z tradycji, bo żadne normy i zalecenia medyczne nie precyzują, od jakiego wieku czystek można wprowadzać do diety niemowlęcia. Z uwagi na niedojrzałość układu immunologicznego niemowląt i silny wpływ zioła na biologiczne mechanizmy obronne organizmu, warto zaczynać od podawania małych dawek np. kilku kropel dodanych do porcji mleka.

Dawkowanie czystka dla dzieci

Żadne zalecenia ani normy nie wskazują także na to, ile dziecko może wypić naparu z czystka na dobę. Jeśli podejmie się decyzję o wprowadzeniu tego zioła do menu malca, trzeba kierować się rozsądkiem i intuicją. Najlepiej zacząć podawać dziecku herbatę z czystka w ilości kilku kropel wmieszanych do napoju, który malec pije na co dzień. Jeśli organizm nie zareaguje uczuleniem, ilość naparu można stopniowo zwiększać, dochodząc do szklanki dziennie.

Czystek dla niemowlęcia i dziecka

Zioło używane jest w postaci naparów lub ekstraktu – wewnętrznie lub zewnętrznie. Udokumentowane badaniami korzyści, jakie może przynieść jego stosowanie wymieniamy poniżej.

Wzmocnienie odporności dziecka

Układ immunologiczny pracuje na najwyższych obrotach przez pierwsze trzy lata życia (w tym czasie dojrzewa i po raz pierwszy styka się z niezliczoną ilością rozmaitych patogenów). Wspomaganie w postaci bogatego w pobudzające odporność związki naparu z czystka powoduje, że niemowlę będzie sobie lepiej radzić z zakażeniami – również tymi, które wywołują bakterie szczególnie niebezpieczne, bo odporne na antybiotyki, a jednocześnie znajdujące się powszechnie w otoczeniu, z którym dziecko ma styczność od urodzenia. Dotyczy to m.in. pospolitej w naszych jelitach pałeczki okrężnicy (Escherichia coli) czy wszędobylskiej pałeczki ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa).

Naukowcom z Libii¹ udało się wykazać, że czystek wykazuje silne antybakteryjne właściwości przeciw tym drobnoustrojom. Oraz przeciw innym groźnym bakteriom z naszego otoczenia, w tym przeciw odpornemu na antybiotyki szczepowi gronkowca złocistego (Staphylococcus aureus). Czystek przyda się też do łagodzenia objawów infekcji żołądkowo-jelitowych. W badaniach laboratoryjnych nie tylko hamował wystąpienie biegunki, ale łagodził także bolesne skurcze jelitowe².

Likwidacja i łagodzenie atopowego zapalenia skóry (AZS)

Naukowcy niemieccy³ wykazali, że napar z czystka stosowany na zmiany skórne w AZS u dzieci wykazuje fenomenalną zdolność do łagodzenia i likwidacji ognisk zapalnych na skórze spowodowanych chorobą. Wystarczyło dwukrotnie w ciągu doby płukać obszary zmienione zapalnie naparem z czystka, aby u 80% uzyskać zdecydowaną poprawę, a u 64% choroba znikła bez śladu⁴. Tak silny przeciwzapalny efekt zapewniają bioaktywne składniki hamujące działanie głównych mediatorów zapalenia, które znajdują się w wodnym wyciągu z czystka.

Ochrona dziecka przed pasożytami, chorobami odkleszczowymi i wirusowymi

Zioło okazuje się skuteczne przeciw przenoszonej przez komary leiszmaniozie trzewnej. Prawdopodobnie jest to zasługa zawartych w nim labdanów – silnych antyutleniaczy⁵. Czystek na kleszcze dla dzieci działa na dwa sposoby: zamieniając zapach skóry (na przyjemny dla człowieka, dla kleszcza już odpychający) i pobudzając silną antybakteryjną ochronę. Można go też stosować przy opryszczce – udowodniono, że wśród 12 przebadanych roślin o uznanym korzystnym wpływie na zakażenia wirusem Herpes simplex, to właśnie zioło najsilniej skraca czas trwania infekcji i czyni ją lżejszą.

Wspomaganie higieny jamy ustnej

Płukanie buzi naparem lub rozcieńczonym wyciągiem z czystka w połączeniu z innymi ziołami stosowanymi do higieny jamy ustnej jest skuteczniejszym i na dodatek całkowicie naturalnym rozwiązaniem, niż stosowanie specjalistycznych płukanek stomatologicznych zawierających chlorheksydynę⁶. Także zęby skorzystają na płukankach zawierających czystek – stosowanie ich u dzieci i u dorosłych spowalniało tworzenie się biofilmu bakteryjnego na szkliwie.