Tarczyca to niewielki gruczoł o kluczowym znaczeniu dla naszego zdrowia. W przypadku niedoczynności tarczycy chorzy często borykają się z problemem nadwagi. Jak odżywiać się, jeśli chorujemy na niedoczynność tarczycy? Jakie produkty powinniśmy zawsze mieć w lodówce, a jakich unikać? Czy poza lekami przypisanymi przez endokrynologa potrzebna jest jakaś dodatkowa suplementacja?
Tarczyca to nieparzysty gruczoł, produkujący trójjodotyroninę, tyroksynę i kalcytoninę. Wpływa m.in. na metabolizm, dlatego w przypadku leczenia np. niedoczynności tarczycy dieta stanowi niezwykle istotny element leczenia.
Jod w diecie przy niedoczynności tarczycy
Ryby mogą być świetnym źródłem koduJaka powinna być dieta cierpiącego na niedoczynność tarczycy? Przede wszystkim warto skupić się na odpowiedniej ilości jodu w diecie. Nasz organizm może zawierać 20 mg jodu, jednak aż 80% z tej części przypada na tarczycę. Źródłem jodu w naszej diecie powinny być ryby i skorupiaki morskie, gdyż na 100 g ich masy może przypadać do 100 µg jodu. Są to przede wszystkim makrela, małża, dorsz czy ostrygi. Ryby słodkowodne niestety nie są już tak bogate w jod. Zaleca się spożywać ryby do 4 razy w tygodniu.
Jeśli chodzi o warzywa, to w jod bardzo bogate są brokuły oraz rośliny strączkowe, jak groch. Zawierają one jednak substancje antyodżywcze, które utrudniają przyswajanie tego pierwiastka. Stąd stosować się je powinno jak urozmaicenie, ale nie stały punkt posiłków w naszej diecie.
Warto sięgać po otręby, gdyż, poza wysoką zawartością jodu, są one bogate w błonnik pokarmowy. Ten natomiast świetnie reguluje pracę jelit i wspomaga organizm przy zaparciach, które w przypadku niedoczynności tarczycy mogą być zmorą chorych. Jeżeli jesteś smakoszem czerwonego wina, tak wspaniale wspomagającego leczenie chorób serca, na pewno ucieszy cię wiadomość, że ze względu na zawartość jodu polecane jest ono także przy niedoczynności tarczycy.
Więcej jodu zawierać może przetworzona żywność. Sól jest w Polsce jodowana od 1996 roku. Nie przesadzajmy jednak z jej ilością – dziennie nie powinno się spożywać więcej, niż 5 g soli. Dodatkowym źródłem jodu może być woda mineralna. Na rynku mamy obecnie wody mineralne z zawartością wapnia, magnezu, czy jodu właśnie.
Selen – partner jodu w dbaniu o twoją tarczycę
Selen to nieodzowny przyjaciel naszej tarczycy. W przypadku jego długotrwałego niedoboru może wystąpić zła przyswajalność jodu. Wówczas problemy wynikające z niedoczynności tarczycy zaostrzają się. Najwięcej selenu zawierają orzechy brazylijskie. Warto podkreślić, że nie wolno także przesadzać z dostarczaniem tego składnika do organizmu, gdyż działa tu złota zasada „co za dużo, to niezdrowo„. Trudno jest jednak przedawkować selen, jeżeli spożywa się go wraz z pokarmem. Co innego suplementacja selenu w postaci tabletek, szczególnie tych o wysokiej dawce. Stąd też warto zasięgnąć porady lekarza zanim zaczniemy kurację suplementami na własną rękę.
Żelazo – nie tylko przy anemii
Dieta przy niedoczynności tarczycy powinna uwzględniać także odpowiednią dawkę żelaza. Deficyt żelaza kończy się zmniejszeniem stężenia hormonów tarczycy w osoczu, co skutkuje powiększeniem gruczołu i rozwoju niedoczynności. Żelazo dzielimy na hemowe i niehemowe. Żelazo hemowe to takie, które pochodzi głównie z produktów pochodzenia zwierzęcego. Co więcej, wchłania się ono znacznie lepiej, niż niehemowe (roślinne), bo w 15-20% w porównaniu do 1-10%. Gdzie znajdziemy żelazo? Wśród nasion lnu, pestek dyni i otrąb pszennych, a także w zarodkach pszennych, suchych nasionach roślin strączkowych, jak soja, fasola, soczewica, mak, nasiona sezamu, żółtka jaja, orzechy pistacjowe.
Cynk – niezbędny dla produkcji tyroksyny
Cynk jest niezbędny dla produkcji tyroksyny, hormonu tarczycy. Niedobór cynku prowadzi do spadku stężenia hormonów tarczycy, co z kolei przekłada się na niedoczynność tarczycy. Jak dostarczamy cynk z pożywieniem? Głównie poprzez spożywanie produktów zbożowych, jak też mięs i przetworów. Najwięcej cynku znajduje się we wspomnianych już nasionach lnu, pestkach dyni, czy też pieczywie pełnoziarnistym oraz kaszach: gryczanej i jaglanej.
Błonnik – przyjaciel naszych jelit
Jak wspomniano wyżej, niedoczynności tarczycy często towarzyszą zaparcia. Błonnik wpływa na zwiększenie masy stolca, a także reguluje częstotliwość wypróżnień. Najlepszym źródłem błonnika są nieprzetworzone produkty zbożowe, warzywa, czy owoce, a więc wymienimy tutaj otręby pszenne, płatki pszenne, owsiane, czy jęczmienne, a także pieczywo pełnoziarniste, fasola, bób, suszone owoce, nasiona, orzechy, czy surowe warzywa i owoce. Pamiętajmy, że dziennie dostarczyć organizmowi od 20 do 40 gramów tego włókna pokarmowego.
Czego unikać?
Rośliny strączkowe zawierają substancje hamujące syntezę hormonów tarczycy, podobnie jak brukiew czy rzepa. Należy też unikać orzechów ziemnych oraz gorczycy. Jeśli już chcemy spożyć któryś z zakazanych produktów, a można je podać ugotowane, warto pamiętać, że taka obróbka termiczna zmniejsza zawartość tych substancji o ponad 30%. Także mrożonki zawierają mniej tych składników.
